5651 Kanun İncelemesi

Bilişim ve internet erişimi, bazı yasa ya da yönetmeliklerle kontrol altına alınmıştır. 5651 sayılı kanun, bu anlamda etkili ve kapsamlı bir yönetmeliktir. İnternet suçlarını önlemek adına 4 Mayıs 2007 tarihinde yürürlüğe giren kanun, geçtiğimiz Mart ayında yenilendi. 5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi” ile ilgili olan kanun, maddelerini çoğaltarak sürekli gelişen internet teknolojisine ayak uyduruyor. Teknolojiler geliştikçe, yasalarında yenilemesi gerekir. Bilişim ve internetle ilgili önlemlerin alınması şart. Bu nedenle çıkartılan yasalar, internet kullanıcılarını korurken, suçların ve suçlularında saptanarak ortaya çıkarılmasını sağlamaktadır.

İnternet ve Bilişim Suçları Nelerdir?

Kişilerin ve kurumların maddi ya da manevi olarak zararlara uğramasına neden olan internet bilişim suçları, çok çeşitli olabilir.

– Yetkisiz halde bilgisayar sistemlerine ve servislerine erişim sağlamak

– Bilgisayar sistemlerini değiştirmek, bozmak ya da verileri yok etmek

– Kanunen erişimi engellenmiş yazılımları izinsiz kullanmak

– Yasa dışı içeriklerin yayınlanması

– Çocuklarla ilgili pornografik yayınlar ve müstehcenlik

– Dolandırıcılık

– Şantaj, küfür ve hakaret

Benzer örnekler çoğaltılabilir ve hepsi birer suçtur. Uyarı, kapatma, yayın engelinden, ağır hapis ve para cezalarına kadar gidebilen sonuçlar doğurabilir. 5651 sayılı kanun, bu suçların önlenmesi, kişi ya da kurumların korunması ve suçluların tespit edilmesi için koruyucu maddeler içermektedir.

Kanunun Getirdiği Yükümlülükler

Kanun içerik, yer, erişim ve toplu kullanım sağlayıcılarına farklı yükümlülükler getirmektedir. Bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi kişi ve kurumların maddi manevi zararlardan korunmasını sağlamaktadır

İçerik Sağlayıcıları İçin Yükümlülükler

Bloglardan ciddi kuruluşlara kadar her içerik sağlayıcı, aynı derecede sorumludur. İnternette yayınlanan içerik hatta bu içeriklerin sunumunun kanunlara aykırı olmaması, içerik sağlayıcılarının yükümlülüğüdür.

Yer Sağlayıcıları İçin Yükümlülükler

Hosting firmaları gibi teknik hizmet veren firmalar ya da bu hizmetlere ihtiyaç duymayan nitelikte olan yer sağlayıcılar, kanuna aykırı faaliyetlere, içeriğe, yasa dışı yayınlara izin vermemeli ve bu faaliyetlere zemin hazırlayan teknik imkanlar sunmamalıdır.

Erişim Sağlayıcıları İçin Yükümlülükler

Erişim sağlayıcı, içerikten sorumlu değildir fakat kanuna aykırı içeriği bildirmekle yükümlüdür. Sağladığı erişim hizmetlerine ilişkin bilgileri ve verileri en az 6 ay saklamak, tarihsel olarak raporlamak ve arşivlemek, aynı zamanda da bu verilerin gizliliğini sağlamak erişim sağlayıcıları için 5651 kanunun getirdiği yükümlülüklerdir.

Toplu Kullanım Sağlayıcıları İçin Yükümlülükler

Resmi ya da özel kurum ve kuruluşlar, suç teşkil edebilecek içeriklere yönelik tedbirler almakla yükümlüdür. Ticari amaçlı toplu kullanım sağlayıcıları izin belgesi ve denetim gibi sorumlulukları da yerine getirmelidir.

5651 Mahremiyeti Koruyor Mu Yoksa Engelliyor Mu?

5651 kanunu, aşağıda sayılan dört maddeyi kurum ve kuruluşlar için mecburi kılıyor.

– IP adres loglarını (DHCP) toplamak

– İnternet kullanıcılarının erişim bilgilerini depolamak

– Kullanıcıların erişim içeriklerine filtre uygulanması (URL Filtering)

– Verilerin gizliliğinin korunup, tarihsel olarak arşivlenmesi

Bu yasa ile çok şey değişti. Uzun süredir gündemi meşgul eden 5651 kanunu, internet özgürlüğünü ve mahremiyeti gibi başlıkların oluşmasına da neden oldu. İnternet kullanıcılarının erişim bilgilerini toplayıp depolanmasını isteyen yükümlülükler, mahremiyeti engelliyor gibi görünse de aslında kişi, kurum ve kuruluşları korumayı, aynı zamanda da internet suçlarını önlemeyi hedefliyor.